Bác sĩ Phạm Xuân Dũng – Phó Giám đốc Bệnh viện Ung bướu TP.HCM tâm sự “chỉ uống Paracetamol cũng có tác dụng phụ thì truyền hóa chất làm sao tránh được tác dụng phụ chứ. Có điều, nó hạn chế phần nào”.
LỜI KỂ CỦA BỆNH NHÂN UNG THƯ TRẢI QUA HÓA XẠ TRỊ – KIỆT QUỆ KHI TRUYỀN HÓA CHẤT CHỮA UNG THƯ
Sau khi truyền hóa chất, nhiều bệnh nhân ung thư không chịu nổi đã bỏ bệnh viện ra về chờ chết, nhiều người lo ngại rằng hóa chất sẽ làm người bệnh chết nhanh hơn.
Tưởng nốt ruồi hóa ung thư di căn hạch bẹn
Anh Bùi Văn Kim – Thanh Trì, Hà Nội từng là bệnh nhân điều trị ung thư hắc tố. Anh Kim tâm sự, anh có một cái nốt ruồi bé tẹo teo nơi gót chân song nó trở thành “gót chân Asin” khi biến anh trở thành nạn nhân của căn bệnh chết người – ung thư.
Anh kể, nghề của anh là xây dựng cấp thoát nước, phải đi lại nhiều, nên khi chân có vết chấm đen nhỏ anh cũng bỏ qua vì gai đâm còn đau chứ cái nốt ruồi bé tạo thì ăn nhằm gì. Anh phát hiện ra nó từ vài năm trước ở gót chân phải nhưng nó chẳng có biểu hiện gì nên anh cũng bỏ qua.
Khoảng 1 năm sau, chấm đó đã to bằng đồng xu 1000 đồng, phẳng, ấn lõm sâu vào trong, thấy đau. Đặc biệt, nó lại đổi màu lúc đen nâu, lúc đen sẫm. Dù vậy, anh vẫn chủ quan, đi làm như bình thường. Hai năm sau, mọi người nói mãi anh mới đi khám tại viện K. Bác sĩ kết luận u hắc tố, phải phẫu thuật.
Anh Kim nhớ lại, nghĩ đơn giản là cái nốt ruồi, cắt bỏ một tuần là khỏi đi làm như bình thường, nào ngờ kết quả chọc tế bào của anh u hắc tố ác tính giai đoạn II, phải phẫu thuật vét hết gót chân và phải vét hạch bẹn và sau đó phải điều trị hóa chất.
Trước khi vào đợt truyền hóa chất, anh Kim kể: “Tôi vốn là người khỏe mạnh, nặng tới 73 kg nên khi nghe thấy mọi người nói chuyện kinh sợ khi truyền hóa chất bản thân không thấy lo lắm. Nhưng quả thật có truyền thì mới biết.
Đến mũi thứ 3 – 4 của đợt đầu, mình bắt đầu sốt cao 39 – 40 độ C, liên tục, huyết áp tăng cao 160 – 170, mạch 120 lần/phút phải đi cấp cứu. Rồi mỏi mệt, buồn nôn, ăn ngủ kém, tối chỉ ngủ được 1 – 2 tiếng, toàn thân đau nhức, đặc biệt là chân không đi lại được. Chỉ ngồi tàu xe, xe máy một lúc là chân xuống máu sưng to và đau…”
Cả năm trời điều trị, suốt ngày chỉ ở nhà nghỉ ngơi tĩnh dưỡng song vẫn mỏi mệt và đau nhức… Hết quá trình điều trị, thấy sức còn yếu, chưa đi lại được, anh Kim chọn điều trị tăng sức đề kháng bằng các loại thảo dược. Nhờ đó đến nay sức khỏe của anh vẫn ổn định.
Bác sĩ phải giải thích rất nhiều cho bệnh nhân
Bác sĩ Phạm Xuân Dũng – Phó Giám đốc Bệnh viện Ung bướu TP.HCM cho biết tất cả các phương pháp điều trị ung thư đều mang lại tác dụng phụ như mổ cắt bỏ đi một phần, điều trị xạ trị, hóa chất. Nhưng với khoa học y dược ngày càng phát triển, các bác sĩ và các nhà sản xuất dược phẩm cố gắng hết sức giảm tiểu tác dụng phụ của hóa chất trong điều trị ung thư cho bệnh nhân.
Bác sĩ Dũng tâm sự “chỉ uống Paracetamol cũng có tác dụng phụ thì truyền hóa chất làm sao tránh được tác dụng phụ chứ. Có điều, nó hạn chế phần nào”.
Các tác dụng phụ không đặc hiệu của các loại hoá chất chung bao gồm: Buồn nôn, nôn, rụng tóc, suy tuỷ, đi ngoài phân lỏng, thiểu năng sinh dục hoặc vô sinh…. Những hiệu ứng độc hại của hoá chất có thể rõ ràng, sớm xảy ra như tổn thương mạch máu hoặc đau khi truyền đường tĩnh mạch.
Trong nhiều trường hợp, các biểu hiện của tác dụng phụ có thể biểu hiện ngay từ đầu hoặc một thời gian ngắn sau điều trị như nôn, suy tuỷ, hoặc có thể xuất hiện muộn sau hàng năm như xuất hiện một ung thư thứ phát.
Hiện nay, khó khăn lớn mà thầy thuốc chỉ định điều trị hoá chất phải đương đầu đó là tâm lý sợ hãi lo lắng thường xuyên của người bệnh trước mỗi chu kỳ điều trị. Điều qua trọng là phải giải thích cho bệnh nhân cơ sở của điều trị hoá chất, những điều gì có lợi, cân nhắc giữa tác dụng chính và tác dụng phụ, ảnh hưởng của tác dụng phụ, thời gian tồn tại ảnh hưởng của tác dụng phụ… và thái độ xử trí đối với những tác dụng phụ đó.
Khi cần thiết thì mục đích của điều trị phải được đặt lên hàng đầu. Tuy nhiên chất lượng cuộc sống đối với người bệnh ung thư là điều không thể xem nhẹ. Các thầy thuốc chuyên khoa hoá chất đã thuộc lòng mức độ nhậy cảm thuốc của tế bào ung thư, từng vị trí và giai đoạn bệnh, sức chịu đựng của từng bệnh nhân để chọn thuốc thích hợp hoặc phối hợp nhiều loại thuốc để có tác dụng tối đa trên ung thư và giảm độc hại tối thiểu đối với cơ thể.
Tổng hợp
Đông Nam Y Dược Nguyên Giác
Lương y. Phạm Quốc Khánh
Điện thoại: 0936.36.2656